Człowiek w jamie bębenkowej w uchu środkowym ma trzy kosteczki słuchowe: młoteczek, strzemiączko i kowadełko. Są one pośrednikiem w przewodzeniu dźwięków do ucha wewnętrznego. Odgrywają niezwykle istotną rolę w procesie słyszenia.
Budowa ucha – gdzie znajdują się kosteczki słuchowe?
Kosteczki słuchowe znajdują się w jamie bębenkowej. Dokładniej, zlokalizowane są one pomiędzy błoną bębenkową oraz okienkiem przedsionka. Jama bębenkowa to część ucha środkowego, która od zewnętrznej strony jest ograniczona błoną bębenkową, a od wewnętrznej ścianą kostną ucha wewnętrznego. Jest połączona z trąbką Eustachiusza. Młoteczek, strzemiączko i kowadełko tworzą łańcuch, który osiąga długość 1 cm. Koniec młoteczka jest przyczepiony do błony bębenkowej. Na drugim końcu młoteczka znajduje się jego główka, która za pomocą stawu młoteczkowo-kolanowego łączy się z kowadełkiem. Kowadełko z drugiej strony ma odnogę długą. Łączy się ona z najmniejszą kosteczką słuchową – strzemiączkiem za pomocą stawu kowadełkowo-strzemiączkowego. Strzemiączko jest zbudowane z głowy, odnogi donosowej oraz odnogi doogonowej. Te trzy elementy razem tworzą podstawę strzemiączka, która zamyka otwór łączący ucho środkowe z uchem wewnętrznym.
Rola kosteczek słuchowych
Kosteczki słuchowe odgrywają niezwykle ważną rolę w odbiorze dźwięków. Dzięki młoteczkowi, strzemiączku i kowadełku fale akustyczne wychwycone z otoczenia przez ucho zewnętrzne, zamieniane są na impulsy elektryczne. Za sprawą komórek nerwowych impulsy docierają do mózgu, gdzie ośrodek słuchu odczytuje znaczenie oraz reaguje na natężenie, częstotliwość i kierunek dźwięku. Właściwy sposób przemieszczania się fali akustycznej jest możliwe dzięki łańcuchowi, który tworzy młoteczek, strzemiączko i kowadełko.
Kosteczki słuchowe wzmacniają także drgania błony bębenkowej i doprowadzają je do ucha wewnętrznego za pośrednictwem okienka owalnego. Jest to możliwe dzięki przekładni wzmacniającej. Tworzy się ona dzięki temu, że powierzchnia młoteczka połączona z błoną bębenkową jest większa od powierzchni strzemiączka.
Uszkodzenie kosteczek słuchowych
Konsekwencją uszkodzenia kosteczek słuchowych jest niedosłuch przewodzeniowy, czyli pogorszenie słuchu. Niedosłuch pojawia się najczęściej na skutek stanów zapalnych lub urazów. Niedosłuchowi przewodzeniowemu często towarzyszą zawroty głowy oraz szumy uszne. Jest to rodzaj niedosłuchu, który leczy się za pomocą operacji chirurgicznej. Zabieg ten nazywa się ossikuloplastyką. Ma on na celu przywrócenie właściwych struktur oraz ruchomości łańcucha kostek słuchowych oraz zmniejszenie lub zniwelowanie niedosłuchu. Operacja jest wykonywana pod narkozą. Uszkodzone kosteczki słuchowe podczas ossikuloplastyki mogą zostać zastąpione na dwa sposoby:
- za pomocą materiału pobranego z tkanek pacjenta
- za pomocą protezy
- za pomocą wykonania rekonstrukcji np. z cementu
Zamiast operacji pacjent może zdecydować się także na noszenie aparatu słuchowego. Ossikuloplastyka jest operacją, po której nie pozostają blizny. Jest ona wykonywana przez przewód słuchowy zewnętrzny. Skutki operacji można odczuć po zdjęciu z ucha opatrunku po tygodniu.
