Problem dotyczący jakości powietrza w Polsce, choć nierzadko jest bagatelizowany przez społeczeństwo, codziennie wpływa na każdego z nas. Funkcjonujemy w zanieczyszczonej atmosferze, a co najważniejsze coraz częściej odczuwamy tego skutki. Warto wiedzieć, że niektóre objawy zdrowotne mogą swoje źródło mieć właśnie w smogu.
W Polsce systematycznie przeprowadzana jest ocena jakości powietrza odnośnie jego zanieczyszczenia 12 substancjami, a mianowicie dwutlenkiem siarki, dwutlenkiem azotu, tlenkiem węgla, benzenem i ozonem, pyłem zawieszonym PM10 i PM2,5, jak też zanieczyszczeniami oznaczanymi w pyle PM10, a zatem ołowiem, arsenem, kadmem, niklem i benzo(a)pirenem. Czynnik, jaki wpływa na stan jakości powietrza to także niekorzystne warunki meteorologiczne, do jakich zaliczają się stany bezwietrzne czy niska temperatura albo mgła. Dodatkowo, w większych miastach Polski, znaczny wpływ na stan powietrza wywierają również warunki topograficzne i koncentracja przemysłu w aglomeracjach albo w ich sąsiedztwie.
Zanieczyszczenie powietrza to wewnętrzne albo zewnętrzne zanieczyszczenie środowiska przez każdy środek chemiczny, fizyczny lub biologiczny, który zmienia naturalne cechy atmosfery. Pojazdy silnikowe, urządzenia przemysłowe albo pożary lasów są źródłami jego występowania, jest ono też przyczyną problemów z układem oddechowym, wpływa również na rozwój innych chorób, nawet śmiertelnych.
Sportowcy znajdują się w grupie o wiele bardziej narażonej na kontakt ze szkodliwymi substancjami. Dotyczy to szczególnie tych osób, które ćwiczą na „świeżym” powietrzu. W trakcie uprawiania sportu organizmy wystawione są na duży wysiłek, w wyniku którego tempo metabolizmu w ciele sportowca przebiega znacznie szybciej. Podczas wysiłku przyspiesza oddech oraz rośnie wentylacja, a w efekcie przyswajają oni większe dawki niebezpiecznych związków, które znajdują się w powietrzu.
Szczególnie podczas uprawiania sportów na zewnątrz, czyli zazwyczaj podczas biegania czy jazdy na rowerze, aktywne osoby są narażone na wdychanie szkodliwych zanieczyszczeń. Doskonałym rozwiązaniem dla nich jest zaopatrzenie się w odpowiednią maskę antysmogową dla sportowców.
Maski antysmogowe dla sportowców – czyli jakie?
Czym różnią się specjalistyczne maski dla sportowców od tych, które kojarzą się zazwyczaj z zajęciami BHP? Wśród masek ochronnych można znaleźć ogromną paletę propozycji różniących się przeznaczeniem. Jednakże do uprawiania aktywności fizycznej nie są zalecane szpitalne jednorazówki, czy maski bezpyłowe, które są wyposażone w gumowe tasiemki zakładane na uszy. Niezbyt funkcjonalne będą również maski zakrywające całą twarz.
Maska stworzona dla osób aktywnych zbudowana jest z powłoki, w której odpowiednio została wyprofilowana tak zwana muszla, a także ze specjalnie zaprojektowanych elementów, do których zaliczają się zawory oraz filtr. W przypadku pewnych rodzajów masek dwa ostatnie elementy są wymienne, dlatego w sytuacji takiej potrzeby, można w indywidualny sposób modyfikować swój egzemplarz.
Odpowiednie filtry
Filtr można określić mianem serca maski, gdyż to właśnie dzięki niemu możliwa jest filtracja szkodliwych cząsteczek oraz oczyszczanie wdychanego powietrza. W zależności od sytuacji, w których będzie wykorzystywana maska, można zastosować jeden z wielu jego rodzajów. Przy dokonywaniu wyboru odpowiedniej maski antysmogowej dla sportowca właściwe dobranie filtra jest kluczowe z punktu widzenia zdrowia i komfortu użytkownika, dlatego każdorazowo należy dokładnie sprawdzać, jakiego rodzaju filtr znajduje się w egzemplarzu, na który się decydujemy.
Przede wszystkim trzeba upewnić się, czy filtr w masce antysmogowej posiada odpowiedni certyfikat. Polskim certyfikatem potwierdzającym skuteczność masek antysmogowych jest ten, wydany przez niezależny Instytut Badawczy CIOP. By maska mogła go otrzymać, niezbędne jest przeprowadzanie wielu niezwykle wymagających testów oraz badań. Należy szukać masek wyposażonych w filtry z oznaczeniem HEPA, FFP3 albo N99 i nie zapominać o tym, że najważniejszy jest właściwy certyfikat.
Maski antysmogowe mogą otrzymać oficjalne certyfikaty Unii Europejskiej lub Stanów Zjednoczonych, zaś obywa są wiążące zarówno na terenie Stanów, jak i Europy. W przypadku krajów UE kategoryzacji podlega podział na 3 klasy masek, zależnie od poziomu ochrony użytkownika przed zanieczyszczeniami, tj.:
- FFP1 – zapewnia ochronę przed mikropyłami na poziomie 80%;
- FFP2 – zapewnia ochronę przed mikropyłami na poziomie 94%;
- FFP3 – zapewnia ochronę przed mikropyłami na poziomie 99%.
Można spotkać się również z innymi oznaczeniami filtrów do masek antysmogowych, jaki został opracowany przez National Institute of Occupational Safety and Health (NIOSH), a mianowicie:
- N95 – gwarantujący ochronę przed mikrocząsteczkami na poziomie 95%;
- N99 – gwarantujący ochronę przed mikrocząsteczkami na poziomie 99%;
- N100 – gwarantujący ochronę przed mikrocząsteczkami na poziomie 99,97%.
Filtr to nie wszystko
Poza filtrem maska antysmogowa dla sportowca musi w miejscu ust i nosa posiadać w miarę wolną przestrzeń. Jednocześnie winna być ona dokładnie dopasowana do twarzy i szczelnie chronić przed dostępem powietrza, nie tylko tego zanieczyszczonego, lecz zarazem także zimnego. Z tego powodu należy przed zakupem dokładnie sprawdzić wymiary, a potem dobrać odpowiednią wielkość maski antysmogowej – S, M, L czy XL.
Chociaż wszyscy wiemy, że aktywność fizyczna i ruch na powietrzu to samo zdrowie, w warunkach miejskich, a szczególnie w obecności smogu, mogą okazać się wyjątkowo szkodliwe dla organizmu. Z tego powodu osoby aktywne, biegacze i rowerzyści powinni rozważyć zakup odpowiedniej maski antysmogowej, specjalnie dedykowanej dla sportowców. Tego rodzaju maski stają się coraz bardziej popularne, a na ulicach większych miast – Krakowa czy Warszawy, można spotkać osoby uprawiające jogging w kolorowych maskach, chroniących organizm przed zanieczyszczeniami, jakie znajdują się w powietrzu.